Những lựa chọn điều trị cho ung thư phổi là gì?
Bác sĩ sẽ lấy mẫu của tế bào ung thư từ khối u để xét nghiệm, thủ tục này gọi là sinh thiết. Loại điều trị phù hợp sẽ dựa trên loại ung thư, giai đoạn ung thư và lượng protein nhất định tiết ra bởi khối u. Các loại ung thư khác nhau sẽ phù hợp với cách chữa trị và thuốc khác nhau, do đó nếu đội ngũ y tế càng hiểu rõ về loại ung thư của bạn, việc lựa chọn phương pháp điều trị sẽ trở nên dễ dàng hơn. Những loại điều trị chính cho ung thư phổi được liệt kê dưới đây, mỗi loại sẽ phù hợp với các giai đoạn khác nhau của ung thư phổi.1,2
Phẫu thuật
Cắt bỏ khối u, sau đó có thể sử dụng hoá trị để tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại.
Hóa trị
Thuốc hoá trị ngưng sự phát triển của khối u, bằng cách tiêu diệt tế bào ung thư hoặc ngăn cản quá trình phân chia của tế bào ung thư. Trong một vài trường hợp, hoá trị được kết hợp với xạ trị (hay còn gọi là hoá xạ trị).
Xạ trị
Sử dụng tia phóng xạ để gây tổn thương và tiêu diệt tế bào ung thư. Liệu pháp này có thể được sử dụng đơn lẻ, hoặc có thể sử dụng trước hoặc sau phẫu thuật, hoặc kết hợp với hoá trị nhằm loại bỏ các tế bào ung thư còn sót lại.
Kết hợp phẫu thuật và hóa trị
Trước phẫu thuật
Liệu pháp tân bổ trợ
sử dụng trước khi phẫu thuật nhằm thu nhỏ khối u.
Phẫu thuật
Phẫu thuật
cắt bỏ khối u, sau đó có thể sử dụng hoá trị để tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại.
Sau phẫu thuật
Liệu pháp bổ trợ
thường được sử dụng sau khi phẫu thuật để tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại, giảm khả năng ung thư tái phát. Liệu pháp tân bổ trợ bao gồm hoá trị, xạ trị hoặc liệu pháp sinh học.
LIỆU PHÁP NHẮM ĐÍCH
“liệu pháp nhắm đích” là một loại điều trị sử dụng thuốc hoặc các chất để nhận dạng và tấn công một vài loại tế bào ung thư nhất định, đồng thời ít gây ảnh hưởng đến các tế bào bình thường. Một vài loại ung thư phổi có thể được điều trị bằng liệu pháp nhắm đích có thể kể đến
Liệu pháp chống quá trình tạo mạch máu
quá trình tạo mạch máu của khối u là một quá trình thiết yếu để khối u sống sót. Một vài tế bào ung thư tiết ra loại protein gọi là yếu tố tăng trưởng nội mô mạch máu (hay còn gọi là VEGF).
VEGF gắn với tế bào mạch máu nằm trong khối u, kích thích mạch máu tăng trưởng để nuôi khối u. Liệu pháp chống quá trình tạo mạch máu nhằm ngăn cản khối u phát triển mạch máu mới, việc này có thể làm chậm quá trình sinh trưởng của khối u hoặc thu nhỏ lại khối u.
Tế bào phổi khỏe mạnh
Số lượng thụ thể EGFR bình thường gửi tín hiệu cho các tế bào phát triển và phân chia
Tế bào ung thư phổi EGFR bất thường
Các thụ thể EGFR gửi nhiều tín hiệu hơn bình thường, do đó các tế bào phát triển rất nhanh
UTPKTBN với đột biến gen EGFR
trong quá trình chẩn đoán, bác sĩ có thể sẽ sử dụng xét nghiệm để tìm ra liệu ung thư phổi có dương tính với đột biến gen EGFR. Khoảng 1 trong 7 bệnh nhân mắc UTPKTBN có dương tính với đột biến gen EGFR.3 EGFR là loại thụ thể có yếu tố tăng trưởng biểu bì, thụ thể này thường hiện diện trên bề mặt tế bào, kể cả tế bào phổi. EGFR giúp tế bào sinh trưởng và phân chia một cách bình thường. Khi gen của EGFR đột biến, gen này sẽ liên tục được kích hoạt và liên tục gửi đi tín hiệu sống sót, báo hiệu rằng các tế bào đang sinh trưởng ở tốc độ quá nhanh.4
Tế bào phổi khỏe mạnh
Khi tế bào khỏe mạnh, không thể hiện thụ thể ALK
Tế bào ung thư phổi ALK bất thường
Phản ứng tổng hợp ALK sản xuất một protein bên trong tế bào, gửi tín hiệu tăng trưởng khiến tế bào phát triển rất nhanh.
UTPKTBN với đột biến gen ALK
bác sĩ cũng có thể sử dụng xét nghiệm để tìm ra liệu ung thư phổi có dương tính với đột biến gen ALK.5 Khoảng 1 trong 20 bệnh nhân mắc UTPKTBN dương tính với đột biến gen ALK. ALK là một loại protein thường không hiện diện ở tế bào phổi khoẻ mạnh. Đối với UTPKTBN dương tính với đột biến gen ALK, sự thay đổi trong sản xuất của protein ALK dẫn đến tăng sinh trưởng tế bào. Việc nhận thức được khối u dương tính với đột biến gen ALK giúp bác sĩ lên kế hoạch điều trị bằng cách sử dụng thuốc nhắm đích cho ALK.5,6
Trường hợp UTPKTBN có cả hai đột biến EGFR và ALK là rất hiếm.9
Liệu pháp miễn dịch
cách này giúp hệ miễn dịch của chính cơ thể bệnh nhân để chống lại ung thư và có thể được dùng thay thế cho hoá trị. Liệu pháp này cũng có thể được kết hợp với hoá trị hoặc sử dụng sau khi hoá trị kết thúc.
.png)
Trong khi tế bào miễn dịch có khả năng tìm và tiêu diệt các tế bào bất thường, tế bào ung thư có khả năng bảo vệ bản thân chúng khỏi bị tấn công bởi tế bào miễn dịch. Liệu pháp miễn dịch nhằm phá bỏ lớp bảo vệ này của tế bào ung thư, qua đó tế bào miễn dịch có thể tìm và tiêu diệt tế bào ung thư dễ dàng hơn.8 Một vài liệu pháp miễn dịch sử dụng trong điều trị UTPKTBN hoạt động bằng cách nhắm tới loại protein PD-L1 và PD-1.9,10 PD-L1 là loại protein can thiệp vào phản ứng miễn dịch của cơ thể, và ngăn chặn hệ miễn dịch chống lại ung thư. Liệu pháp miễn dịch ngăn chặn protein PD-L1, cho phép hệ miễn dịch tiêu diệt tế bào ung thư.8,10
Bác sĩ sẽ gợi ý được loại phương pháp điều trị phù hợp, dựa vào loại ung thư phổi. Nên nhớ rằng một vài loại thuốc chỉ có tác dụng đối với loại khối u dương tính với đột biến gen nhất định (như UTPKTBN dương tính với ALK hoặc EGFR), nên không phải loại liệu pháp nào cũng sẽ phù hợp với bạn.
Nhiều loại liệu pháp nhắm đích và liệu pháp miễn dịch đang ở giai đoạn bứt phá của nghiên cứu và vẫn có thể phải trải qua kiểm nghiệm. Việc này có nghĩa là thuốc mới đang chỉ có thể được tiếp nhận qua thí nghiệm lâm sàng. Nếu loại ung thư của bạn không phù hợp với loại thuốc trong thí nghiệm lâm sàng, bạn sẽ không thể tham gia thí nghiệm sàng đó. Bác sĩ của bạn sẽ tìm được loại liệu pháp phù hợp nhất với bạn, đó có thể là thuốc đã được cấp phép để sử dụng hoặc thuốc đang trong thí nghiệm lâm sàng.
Tài liệu tham khảo:
1.Lung cancer - Treatment. NHS UK. 2021 [cited 4 October 2021]. Available from: https://www.nhs.uk/conditions/ lung-cancer/treatment/
2.Lung cancer - NICE Pathways. National Institute for Health and Care Excellence. 2021 [cited 4 October 2021]. Available from: https://pathways.nice.org.uk/pathways/lung-cancer
3.Zhang YL, Yuan JQ, Wang KF, Fu XH, Han XR, Threapleton D, Yang ZY, Mao C, Tang JL. The prevalence of EGFR mutation in patients with non-small cell lung cancer: a systematic review and meta-analysis. Oncotarget. 2016 Nov 29;7(48):78985-78993. doi: 10.18632/oncotarget.12587. PMID: 27738317; PMCID: PMC5346692.
4.Russo A, Franchina T, Ricciardi GR, Picone A, Ferraro G, Zanghì M, Toscano G, Giordano A, Adamo V. A decade of EGFR inhibition in EGFR-mutated non small cell lung cancer (NSCLC): Old successes and future perspectives. Oncotarget. 2015 Sep 29;6(29):26814-25. doi: 10.18632/oncotarget.4254. PMID: 26308162; PMCID: PMC4694955.
5.Shackelford RE, Vora M, Mayhall K, Cotelingam J. ALK-rearrangements and testing methods in non-small cell lung cancer: a review. Genes Cancer. 2014 Apr;5(1-2):1-14. doi: 10.18632/genesandcancer.3. PMID: 24955213; PMCID: PMC4063252.
6.Zhao Z, Verma V, Zhang M. Anaplastic lymphoma kinase: Role in cancer and therapy perspective. Cancer Biol Ther. 2015;16(12):1691-701. doi: 10.1080/15384047.2015.1095407. PMID: 26529396; PMCID: PMC4847817.
7.,Sahnane N, Frattini M, Bernasconi B, Zappa F, Schiavone G, Wannesson L, Antonelli P, Balzarini P, Sessa F, Mazzucchelli L, Tibiletti MG, Martin V. EGFR and KRAS Mutations in ALK-Positive Lung Adenocarcinomas: Biological and Clinical Effect. Clin Lung Cancer. 2016 Jan;17(1):56-61. doi: 10.1016/j.cllc.2015.08.001. Epub 2015 Aug 18. PMID: 26381283.
8.What is immunotherapy| Cancer Research UK. Cancer Research UK. 2021 [cited 4 October 2021]. Available from: http://www.cancerresearchuk.org/ about-cancer/cancer-in-general/treatment/ immunotherapy/what-is-immunotherapy
9.Teixidó C, Vilariño N, Reyes R, Reguart N. PD-L1 expression testing in non-small cell lung cancer. Ther Adv Med Oncol. 2018 Apr 11;10:1758835918763493. doi: 10.1177/1758835918763493. PMID: 29662547; PMCID: PMC5898658.
10.Recombinant Alexa Fluor® 488 Anti-PD-L1 antibody [28-8] (ab209959). Abcam. 2021 [cited 4 October 2021]. Available from: https://www.abcam.com/ pd-l1-antibody-28-8-alexa-fluor-488-ab209959.html
M-VN-00000543
Chia sẻ bài viết này
Bài viết liên quan
Dưới đây chúng tôi liệt kê một loạt bài viết liên quan đến Ung thư phổi có thể bạn quan tâm:
