Cơ bản về ung thư vú

Có những dạng ung thư vú nào?

Ung thư vú (UTV) có thể được phân chia ra các loại khác nhau bởi nhiều cách1,2:

  • Phân chia theo tình trạng xâm lấn của các tế bào ung thư ra khỏi nơi khởi phát ban đầu của nó
  • Phân chia theo tình trạng tiến triển của bệnh
  • Phân chia theo tình trạng thụ thể hormone và sự biểu lộ gen HER2

1. Theo tình trạng xâm lấn2,3,4:

UTV không xâm lấn (UTV tại chỗ): gồm

  • Ung thư biểu mô ống dẫn sữa tại chỗ (DCIS): Loại này phổ biến hơn, bắt nguồn từ và giới hạn trong các ống dẫn sữa, nhưng có thể tiến triển thành một dạng xâm lấn của ung thư vú. Trong loại rối loạn này, các tế bào ung thư vẫn còn khu trú bên trong lòng các ống dẫn sữa và chưa xâm lấn lan tràn ra các mô vú khỏe mạnh. Hầu hết các phụ nữ mắc DCIS đều có thể được chữa khỏi.
  • Ung thư biểu mô tiểu thùy tại chỗ (LCIS): loại này ít phổ biến hơn, phát sinh khi các tế bào lót bên trong các tiểu thùy vú trở nên ác tính nhưng chúng vẫn còn khu trú bên trong tiểu thùy sữa. Hầu hết phụ nữ bị ung thư tiểu thùy tại chỗ sẽ không có xu hướng xâm lấn để phát triển thành ung thư vú.

UTV xâm lấn: các tế bào ung thư phát triển vượt ra ngoài nơi nó khởi phát ban đầu vào mô vú xung quanh. Bao gồm:

  • Ung thư biểu mô ống dẫn sữa xâm lấn (IDC): Đây là loại ung thư vú phổ biến nhất. Các tế bào ung thư bắt đầu từ trong lòng ống dẫn sữa, xuyên qua thành ống và phát triển vào trong mô mỡ của vú.
  • Ung thư biểu mô tiểu thùy xâm lấn (ILC): Loại ung thư vú này bắt nguồn trong một tiểu thùy vú và xâm lấn các mô vú xung quanh.

2. Theo tình trạng tiến triển bệnh2,3,4:

  • UTV giai đoạn sớm: khối u chưa lan ra ngoài vú hoặc các hạch bạch huyết ở nách. Các bệnh nhân ung thư vú ở giai đoạn này thường có thể phẫu thuật được và phương pháp điều trị chính thường là phẫu thuật để loại bỏ khối u. Nhiều bệnh nhân trong giai đoạn này còn được điều trị toàn thân bằng hóa chất hoặc thuốc điều trị đích trước khi phẫu thuật để đạt hiệu quả điều trị tốt nhất, được gọi là điều trị hóa chất tiền phẫu hay tân bổ trợ.
  • UTV tiến xa tại chỗ: khối u đã lan ra khỏi vú và các hạch nách sang các mô lân cận hoặc các hạch bạch huyết xa hơn. Đa số bệnh nhân giai đoạn này phải bắt đầu điều trị bằng các liệu pháp toàn thân. Bệnh nhân có thể phẫu thuật được hoặc không tùy vào mức độ di căn của ung thư (sau khi điều trị toàn thân, có thể phẫu thuật nếu khối u nhỏ lại).
  • UTV di căn: khi các tế bào ung thư đã di căn đến xương, gan, não, phổi hoặc các bộ phận khác của cơ thể, tạo thành những khối u thứ phát ở đây, gọi là di căn xa. Điều trị toàn thân là biện pháp điều trị chính.

3. Các phân nhóm UTV phân theo tình trạng thụ thể hormone và sự biểu lộ gen HER22,3,4:

  • Estrogen và Progesterone là các nội tiết tố (hormone) nữ, bình thường có ảnh hưởng lên sự tăng trưởng và phát triển của các tế bào tuyến vú. Nhiều khối u UTV có các tế bào ung thư chứa số lượng nhiều bất thường thụ thể của estrogen (ER: estrogen receptor) hoặc thụ thể của progesteron (PR: progesterone receptor), chiếm khoảng 70% các trường hợp UTV. Các loại tế bào ung thư này đặc biệt nhạy cảm với estrogen và progesterone, vì vậy người ta thường sử dụng các thuốc kháng hormone nữ để điều trị loại UTV này.
  • HER2 (Human Epithelial Receptor 2): thụ thể yếu tố tăng trưởng biểu mô người nhóm 2, là một thụ thể bình thường có trên màng tế bào tuyến vú và nhiều tế bào bình thường trong cơ thể người, có liên quan đến sự tăng trưởng và phát triển của tế bào. Có khoảng 20-25% các khối ung thư vú có biểu lộ số lượng bất thường HER2 trên màng tế bào, gấp hàng chục đến hàng trăm lần so với bình thường, chúng kích thích việc tăng sinh và nhân đôi tế bào liên tục. Để điều trị loại UTV HER2 dương tính, người ta dùng thuốc kháng HER2.
  • Các phân nhóm UTV theo các thụ thể nội tiết ER, PR (gọi chung là thụ thể nội tiết HR: Hormone Receptor) và HER2: dựa trên kết quả xét nghiệm ER, PR và HER2 âm tính hay dương tính, người ta chia UTV ra các phân nhóm mô bệnh học cơ bản sau:

Lưu ý: Một số bệnh nhân UTV vừa có HER2+ vừa có HR+, họ có thể được điều trị bởi thuốc kháng hormone phối hợp với thuốc kháng HER2.

 

Tài liệu tham khảo:
1. Breast Cancer: A Guide For Patients: https://www.esmo.org/for-patients/patient-guides/breast-cancer
2. ASCO answer: Breast Cancer: https://www.cancer.net/ sites/cancer.net/files/ asco_answers_guide_breast.pdf
3. Breast 360.org: https://breast360.org/
4. National Cancer Institute: Breast Cancer – Patient Version: https://www.cancer.gov/types/breast

M-VN-00000542

Chi sẻ bài viết này

Bài viết liên quan

Bên dưới là liệt kê các bài viết cùng chuyên đề ung thư vú